U Kostajnici je danas polaganjem vijenaca obilježen Dan odbrane zapadnih granica Republike Srpske i BiH od hrvatske agresije.

Vijence na spomenik borcima poginulim u Odbrambeno otadžbinskom ratu položile su delegacije načelnika opštine Nikole Janjetovića, predsjednika Skupštine opštine Miloša Štekovića i opštinske boračke organizacije.

Predsjednik Boračke organizacije Miroslav Marinković rekao je da je 18. septembar jedan od najznačajnijih datuma u istoriji Republike Srpske, jer, kako je rekao, da su hrvatske oružane snage prešle rijeku Unu, teško bi se zaustavile i do Banja Luke.

On je istakao da su u dobrani Kostajnice učestvovali borci iz Kostajnice, Prijedora, Kozarske dubice i Novog Grada.

„Posebno bih naglasio da su borci treće dobi odigrali veliku ulogu jer su znali koga i šta brane. Veliku zahvalnost treba odati i komandantu odbrane grada i Borbene grupe Balj Dušanu Đenadiji“, naveo je Marinković.

Zoran Predojević, koordinator boračkih organizacija regije Prijedor, istakao je da je odsudna odbrana bila u Kostajnici.

„Da je Kostajnica pala, vjerujte da bi pao kompletan zapadni dio Republike Srpske i mi danas ne bismo stajali ovdje i zato ne smijemo dozvoliti da zaboravimo sve te borce, i žive i mrtve, koji su svojim tijelima štitili nejač i civile iza svojih leđa“, kazao je Predojević.

On je dodao da za agresiju regularne hrvatske vojske još niko nije odgovarao.

Načelnik opštine Nikola Janjetović rekao je da su Kostajnica i njeni građani dali veliki doprinos odbrani zapadnih granica Republike Srpske.

On je naveo da su u granatiranju opštine poginula tri civila Janjka Kukrika, Milan Mijuk i Hata Bešić, dok su Kostajničani Boško Maksimović i njegov sedamnaestogodišnji sin Dražen poginuli u Novom Gradu, dok vojnih gubitaka nije bilo.

Prema njegovim riječima, pričinjena je materijalna šteta procijenjena na 40 miliona KM.

„Međutim, granica je ostala na rijeci Uni, a neprijateljske strane nisu prešle na teritoriju opštine i mi smo se danas okupili da odamo počast onima koji su za našu slobodu dali svoj život“, rekao je Janjetović.

Na današnji dan prije 27 godina regularna hrvatska vojska izvršila je agresiju na Republiku Srpsku i BiH tako što je nakon višečasovne artiljerijske pripreme prešla rijeku Unu u Novom Gradu i Kozarskoj Dubici, dok je u Kostajnici zaustavljena uz velike gubitke.

Cilj ove vojne operacije bila je Banja Luka, a konačno i rijeka Drina, što dokazuju borbeni dokumenti kodnog naziva „Drina 95“ koji su tih dana zarobljeni u zoni ratnih dejstava.

Septembra 1995. Kostajnicu je branila borbena grupa Balj koju su tada činili borci iz Kostajnice, Prijedora, Novog Grada, Kozarske Dubice i haubičke baterije iz Banja Luke. Komandant ove vojne jedinice i odbrane Kostajnice bio je Dušan Đenadija.

Prema njegovom ranijem kazivanju, Kostajnica je bila specifična u taktičkom smislu jer bi padom ovog grada veoma brzo protivničke snage došle do Knežice, a zatim i Prijedora čime bi bile eliminisane odbrane u Novom Gradu i Kozarskoj Dubici.

Upravo iz tog razloga je agresija i počela napadom na Novi Grad i Kozarsku Dubicu kako bi se kostajničke jedinice preorjentisale na ova područja čime bi bila oslabljena odbrana Kostajnice.

Međutim, to se nije desilo.

Strogo je ispoštovana naredba generala Momira Zeca da se odbrana postavi na 'ogledalu Une', što je značilo da svaki vojnik treba da vidi rijeku, odnosno da se odbrana postavi na samoj obali i da se ne odstupa ni pedalj prema naseljenom području, čime su izbjegnuti veći civilni gubici.

Naredbu su ispoštovali disciplinovani, hrabri i odgovorni ljudi, uglavnom treće dobi, koji su branili svoju djecu i unučad.

Veoma značajno za odbranu Kostajnice bilo je upravo to što civilno stanovništvo nije napuštalo grad, a što je borcima dalo poseban moral i obavezu da odbrane ovo područje.

Hrvatska vojska je uspjela da pređe rijeku Unu kod ušća Strigove, međutim te snage su eliminisane, a taj pravac napada osujećen. Nije uspio ni napad svih neprijateljskih udarnih grupa preko srušenog mosta i hrvatska vojska nije uspjela preći na teritoriju branjenog i odbranjenog grada.